De afgelopen jaren heeft het erfgoed van Elden vaak onder druk gestaan. Van verval tot de hervormde pastorie en mogelijks sloop van de katholieke pastorie tot bouwplannen in het groen. GroenLinks heeft hier al vaak aandacht voor gevraagd. De afgelopen jaren heeft GroenLinks onderzocht hoe het erfgoed beter beschermd kan worden. Eén van de mogelijkheden daarvoor is een deel van Elden aan te wijzen als beschermd dorpsgezicht. Een beschermd dorpsgezicht zorgt voor het voorkomen van ongewenste ontwikkelingen (cultuurhistorische dubbelbescherming). GroenLinks, VVD, ChristenUnie, PvdA, CDA en Partij voor de Dieren dienen daarvoor een motie in.
Onderzoeken
Naast de zorgen is er de afgelopen jaren ook veel onderzoek gedaan naar het erfgoed in Elden. In de Quickscan Elden Cultuurhistorisch waardevolle bebouwing en Groen Erfgoed Elden van SB4 uit 2019 en 2021 wordt bijvoorbeeld aangegeven dat in Elden veel waardevolle monumenten en monumentale groene gebieden zijn. En het Dorpsplatform Elden heeft in 2021 het Masterplan 2050 voor het behoud van de gebouwde geschiedenis en Landschap Elden met de gemeenteraad gedeeld, In het Masterplan staan kaders voor bescherming van historisch groen en monumentale gebouwen. Met de motie willen we het (gebouwde en groene) erfgoed van Elden beter beschermen om het daarmee te behouden voor toekomstige generaties. We vinden dat bouwen in Eldens groene erfgoed niet toegestaan moet worden.
Boomgaard Elden
Eén van de plekken waar een projectontwikkelaar haar zinnen op gezet heeft, is de boomgaard tussen de Rijksweg-West en de Huissensedijk. Hier is ook de Versmarkt Elden. Naast dat deze prachtige bongerd de geschiedenis (en het heden) van de fruitteelt laat zien, is het ook belangrijk voor het landschappelijk en groene karakter van Elden. Zo blijkt ook uit het onderzoek van onderzoeksbureau SB4 naar het groene erfgoed in Elden.
De eigenaar van het gebied heeft plannen om er woningen te bouwen. Het gebied heeft op dit moment een agrarische bestemming. Eldense belangengroepen hebben duidelijk aangegeven dat bebouwing op dit moment niet is toegestaan en het dorp dit ook in de toekomst niet wilt. Daarnaast heeft de eigenaar laten weten dat zij het recht menen te hebben om wat anders te doen met de grond dan waar het nu voor gebruikt wordt. Dit leidt tot zorgen in het dorp en bij ons over de toekomst van de karakteristieke boomgaard.
Daarom hebben GroenLinks, Arnhem Centraal, VVD, ChristenUnie, PvdA en CDA naast de motie ook vragen gesteld aan het college. De partijen willen onder andere weten of en hoe het college de boomgaard wil behouden en beschermen.
Naar verwachting wordt over de motie in februari gestemd in de gemeenteraad en beantwoordt het college van burgemeester en wethouders in februari ook de gestelde vragen.
