"Voorzitter, de toekomst is groen en links. Een nieuwe generatie is opgestaan die verandering eist. Die solidariteit eist. Er is een groeiende onderstroom in de samenleving die net als GroenLinks strijdt voor systeemverandering, en vecht tegen klimaatverandering, racisme en sociale ongelijkheid. Geen mooie praatjes meer over dat het allemaal wel meevalt met klimaatverandering. Geen excuses meer om racisme aan te pakken omdat het ‘nu even niet uitkomt’. En échte verandering als het gaat om inkomens van de mensen die ons land draaiende houden, bijvoorbeeld door flinke verhoging van het minimumloon.

En voorzitter, dit is geen Haagse beweging. Dit is geen verandering met ogen gericht alleen op het Binnenhof. Het afgelopen jaar hebben we kunnen zien dat ook in Arnhem deze bewegingen veranderingen eisen. Van klimaatstakers tot Black Lives Matter: allemaal stonden ze hier in de binnenstad. Met GroenLinks.

Dat betekent dat wij ook keuzes moeten maken die klimaatverandering aan te pakken, de leefbaarheid in onze stad te verbeteren en Arnhem te vergroenen. Dat is de solidaire toekomst waar wij met elkaar aan willen bouwen.

Coronacrisis

Maar voorzitter. Dit jaar kregen we te maken met een ongekende crisis, met grote gevolgen voor de gezondheid, de samenleving en de economie. Bij de vorige economische crisis was de reflex van alle overheden: bezuinigen, bezuinigen, bezuinigen. De publieke sector is verschraald. Voorzieningen weggenomen. En zoals we allemaal weten: het economische herstel duurde onnodig lang, maar het maatschappelijk herstel nog veel langer. Daarvan hebben we geleerd. Het Rijk investeert volop om de gevolgen van de crisis te beperken.

Gemeenten hebben echter niet de mogelijkheden die het Rijk heeft. Steeds meer gemeenten hebben moeite om een sluitende begroting aan te bieden. Laat staan extra te investeren. Daarom is GroenLinks trots dat Arnhem, met de Herstelagenda en de begroting, deze stap wél zet. Met het raadsbesluit van twee maanden geleden zetten we als Arnhem een gedurfde en ambitieuze stap. Dé weg uit deze crisis is niet bezuinigen maar investeren in wat onze stad sterk maakt. We investeren in de energietransitie en klimaatadaptatie. We investeren in het aan het werk houden en helpen van Arnhemmers. We investeren in de aanpak van armoede en schulden. We investeren in een veilige en leefbare stad. Kortom voorzitter, we investeren in solidariteit.

Leefbaarheid van onze wijken

In deze tijd vragen we extra veel van politieagenten. Zij zijn net als leraren en verpleegkundigen de stille motor van onze samenleving. Zij werken niet thuis, maar staan elke dag in de frontlinie. Datzelfde geldt voor BOA’s van wie we net als politieagenten naast hun huidige werk steeds meer vragen. Door elke twee weken weer nieuwe aangescherpte coronaregels, doen we steeds weer een beroep op hun flexibiliteit en inzet. Daarom dienen we met SP en PvdA een motie in om BOA’s een bonus te geven voor hun inzet tijdens de coronacrisis.

Door de coronacrisis zijn we ons meer dan ooit bewust van de kwetsbaarheid van onze eigen veiligheid. En terwijl het virus om zich heen slaat kent Arnhem ook andere vormen van geweld en leed, zoals de 68 autobranden, de brand in Immerloo en de mishandeling van de onlangs overleden Jan uit het Spijkerkwartier. Verschrikkelijke en verdrietige gebeurtenissen. Angstaanjagend voor iedere Arnhemmer.

Voorzitter. Incidenten als deze laten zien dat we nog veel werk hebben om de lang bestaande sociale ongelijkheid in Arnhem tegen te gaan. Het versterken van de leefbaarheid van onze wijken is geen politieke wens, maar noodzaak. Het versterken van de leefbaarheid is ook niet te bereiken met één maatregel, met één plan, of één project. Het vergt een lange adem, brede aanpak en samen, schouder aan schouder, keihard werken.

Arnhem Oost-aanpak

Zo hebben we het Rijk nodig. De gesloten Woondeal zorgt ervoor dat we met het Rijk werken aan meer woningen en leefbare en groene wijken. GroenLinks is ook blij dat onze landelijke fractie samen met de PvdA voor mekaar hebben gekregen dat er € 450 miljoen gaat naar een Volkshuisvestingsfonds. En voorzitter, Arnhem Oost is daarbij specifiek benoemd. Met de Arnhem Oost Aanpak kiezen we voor een verbetering van de leefomgeving, maar in het kader daarvan kunnen we ook, mede met een bijdrage uit het Volkshuisvestingsfonds, de financiële positie van mensen verbeteren door hun huizen te verduurzamen. Om de aanpak extra kracht bij te zetten dienen we de motie ‘Doelen en middelen voor Arnhem Oost Aanpak’ mede in. Daarnaast dienen we met D66 en PvdA een motie in om kwetsbare wijken te voorkomen en hier plannen voor te maken.

Aanpak van klimaatverandering in een groene stad

Een leefbare stad is ook een groene stad. De klimaatgeneratie eist actie. En in Arnhem ondernemen we die. Met het Klimaatfonds, New Energy Made in Arnhem, de Wijkgerichte energietransitie en straks hopelijk de visie op Klimaatadaptatie zetten we belangrijke stappen. En binnenkort kunnen we eindelijk de vier windmolens op de Koningspley gebouwd zien worden. Deze duurzaamheidsopgave doen we eerlijk, samen en duurzaam. Dus ook; investeren in energiearmoede. Van deze solidaire aanpak van de klimaatverandering profiteert iedereen.

We vergroenen ook de openbare ruimte. Dit jaar stelden we voor het eerst een Bomenplan vast waarin we bomen beter beschermen en meer bomen planten. In deze begroting wordt hier extra budget voor gereserveerd. Vanuit de Herstelagenda investeren we ook flink (jaarlijks € 350.000) in het vergroenen van de openbare ruimte. Daarnaast worden versteende straten als de Van Muylwijkstraat vergroend.

Fiets en ander emissievrijverkeer

Ruimte in de stad voor voetgangers en fietsers is voor GroenLinks een belangrijke stap naar een toekomstbestendige en leefbare stad. Waar de auto nu nog onevenredig veel ruimte inneemt zullen we dat kritisch tegen het licht moeten houden. Meer ruimte voor de fiets creëren we bijvoorbeeld door fietsvlonders. Daarnaast willen we geld wat vanuit voorgaande jaren over is volledig geïnvesteerd wordt in de fiets en ander emissievrijverkeer. Hiervoor dienen we met ChristenUnie, D66 en Partij voor de Dieren een motie in.

Aanpak armoede

Opgroeien in armoede verkleind kansen voor kinderen in de rest van hun leven. De overdracht van armoede van generatie op generatie moeten we stoppen. Het is daarom belangrijk dat we in de Herstelagenda extra investeren in het voorkomen van schulden en het aanpakken van armoede. En we blijven investeren in meer werk. We dienen met D66, PvdA en ChristenUnie een motie in met als doel scholen te bewegen vrijwillige ouderbijdrages zo veel mogelijk te beperken. Om te zorgen dat de portemonnee van ouders niet leidend is voor deelname van kinderen aan activiteiten.

Goede zorg

Misschien wel het meest complexe dossier in de gemeenteraad, de zorg, heeft nog steeds geen duurzaam fundament, geen visie. GroenLinks vindt dat wij dit prioriteit moeten geven op onze agenda, zowel de raad als het college, zodat wij in elk geval voor het einde van dit jaar de vervolgstap kunnen zetten in het visietraject. We kunnen niet achterblijven op het sociaal domein, we kunnen niet achterblijven op jeugdzorg, we moeten als de wiedeweerga aan de slag. En gaan bouwen aan een sterke sociale basis in onze stad. Daarbij moeten we vooral ook inzetten op preventie. Om dit mogelijk te maken is er vorig jaar geld gereserveerd voor de transformatie. Het college komt begin volgend jaar met een voorstel hoe dit geld structureel besteed kan worden. GroenLinks en PvdA zien graag dat welzijn daarin een plek krijgt. Met een motie roepen we daartoe op.

Antiracisme

In Nederland bestaat institutioneel racisme. Dat is geen fijne boodschap. Er is veel maatschappelijke onrust op dit thema. Emancipatie, seksuele intimidatie, uitsluiting op de arbeidsmarkt of zelfs bij de belastingdienst. De discussies waar we van dachten dat we dat we dat achter ons hadden gelaten, zijn weer volop terug. We kunnen ons niet permitteren om ons enkel en alleen uit te spreken wanneer we het niet eens zijn met wat in een samenleving zich manifesteert. Het is niet genoeg om niet racistisch te zijn. Om racisme uit te roeien, moeten we antiracistisch zijn.

Antiracisme is een hoeksteen van de inclusieve samenleving waaraan GroenLinks bouwt. GroenLinks zet zich in voor die inclusieve samenleving. Maar: een verandering in beleid of het anders verdelen van geld is niet voldoende. Het gaat ook om durf. Durf om het perspectief van een ander te zien. Daarom dienen wij samen met DENK/VA, CU, PvdA en D66 een motie in voor een integrale visie op het actief tegengaan van discriminatie en racisme.

Sterke lokale democratie

Voorzitter. De afgelopen jaren hebben we allemaal kunnen zien dat het maatschappelijk debat en de samenleving verharden. Complottheorieën krijgen steeds meer vat op mensen, en fake-news wordt verspreid om de samenleving te ontwrichten. Deze verharding bedreigt uiteindelijk het fundament van de samenleving. Wanneer we niet meer met elkaar in gesprek zijn, wanneer we meer uitgaan van eigen gelijk dan gezamenlijke toekomst, verliezen we de basis voor diezelfde toekomst. Het is dan aan de politiek om perspectief te bieden. Maar helaas zien we te vaak dat de verharding en verruwing vat blijft houden op de Arnhemse bestuurscultuur. Of dat dit zelfs sterker wordt. Uiteindelijk zijn alle politieke partijen, het college en de ambtelijke organisatie hiervan verliezers. Maar de grootste verliezer is de stad.

Een andere voorwaarde voor een sterke lokale democratie zijn sterke lokale media. Als grote stad hebben we het geluk dat we op de voet gevolgd worden door verschillende media. Met een lokaal mediafonds kunnen we ruimte maken voor meer verdiepende journalistiek. We zijn blij dat we hiervoor met veel andere partijen een amendement indienen.

Voorzitter, Arnhem heeft zich vaker teruggeknokt uit tegenslagen. De herinnering van de evacuatie is een herinnering aan de veerkracht van Arnhemmers die op de vlucht waren voor oorlog en geweld. Deze herinnering maakt dat de solidariteit met vluchtelingen vandaag de dag voor ons natuurlijk is. Om de herinnering aan de evacuatie in 1944 een passende plek te geven dient GroenLinks met veel andere partijen een amendement in voor een aanvullend evacuatiemonument.

Groene golf gaat door

Voorzitter, ten slotte. De groene golf gaat door in Arnhem. We staan voor linkse en groene keuzes. We investeren ons groen uit de coronacrisis met een ambitieuze en sociale Herstelagenda. Maar we weten: verandering gaat in fasen, en we zijn er nog niet. We blijven strijden tegen armoede. Knokken voor goede zorg voor Arnhemmers, de aanpak van klimaatverandering en het tegengaan van racisme en discriminatie. Samen met de stad maken we die verandering mogelijk in een mooi, groen, solidair en sociaal Arnhem."

 

Moties en amendementen

GroenLinks diende de onderstaande amendementen en moties in. Vaak deden we dit met andere partijen.