'“Het is nu of nooit voor het klimaat. Alleen met razendsnelle, ongekende veranderingen van de energievoorziening, de industrie, de voedingssector, het transport, de bouw en de financiële sector zijn de klimaatdoelen van Parijs nog te halen.” Waarbij obstakels als “machts- en politieke verhoudingen en bestaande belangen [het] klimaatbeleid in de weg staan, bijvoorbeeld wanneer het gaat om het uitfaseren van fossiele brandstoffen. Dit omvat onder meer campagnes met desinformatie, die tot doel hebben om het vertrouwen in de klimaatwetenschap te ondermijnen.” Voorzitter, niet mijn woorden, maar woorden uit het meest recente rapport van het klimaatpanel IPCC van de Verenigde Naties.

De klimaatcrisis is overal om ons heen. En we hebben geen tijd te verliezen. Daarom pleit GroenLinks lokaal en landelijk al jaren voor actie.

Maar te vaak worden acties voor een schonere wereld weggezet als luxeproducten. Als extraatjes als je niet meer weet wat je met je geld moet doen. Als een speeltje voor de elite. Maar laten we daarover helder zijn: het is allesbehalve dat. Klimaatverandering is de grootste bedreiging van onze tijd en juist mensen met een laag inkomen ervaren hiervan de gevolgen. In Nederland, en de rest van de wereld.

In de huidige energiecrisis zien we dat juist mensen met een laag inkomen keihard de dupe zijn van een brute oorlog en het te laat verduurzamen van onze energievoorziening. De klimaatcrisis gaat niet over een verre toekomst. Het is al begonnen. Langer wachten zorgt voor nog meer problemen in de toekomst. En daarbij moeten we niet vergeten dat de klimaatcrisis niet los staat van ongelijkheid: links en groen zijn verbonden.

Klimaat

Daarom is GroenLinks blij met de conceptbegroting. Met het nieuwe coalitieakkoord als belangrijke basis worden in de begroting talloze maatregelen voorgesteld voor een klimaatrechtvaardig Arnhem. Zo wordt het gemeentelijk vastgoed verduurzaamd, vullen we het Klimaatfonds weer aan met in totaal 15 miljoen euro en vergroten we het budget voor duurzaamheid structureel.

Er komt een Arnhems isolatieprogramma. We helpen mensen in energiearmoede. Iedereen moet de energierekening kunnen betalen. We hebben voor het eerst een Energiearmoedefonds van € 10 miljoen die we al dit jaar voor de helft kunnen inzetten. Daarmee kunnen we sneller schakelen dan andere gemeenten. Eerlijk, duurzaam en samen pakken we de klimaatcrisis aan.

Vergroenen

Hoewel we er alles aan doen om klimaatverandering tegen te gaan, weten we ook dat we al te ver zijn om het helemaal te voorkomen. Daarom moeten we ook vol inzetten op klimaatadaptatie. Met het klimaatadaptatiefonds hebben we de ruimte om plannen te ontwikkelen.

Daarnaast gaan we wat GroenLinks betreft Arnhem radicaal vergroenen. Radicaal vergroenen is goed voor mensen, voor dieren en voor de aarde. Radicaal vergroenen zorgt voor een aantrekkelijke stad en een gezonde stad. We halen bijvoorbeeld asfalt weg, hebben meer budget voor wijkgroenplannen en versterken de duurzame bereikbaarheid van de stad. En mensen met een Gelrepas kunnen voortaan voor 1 euro de bus pakken.

Kansengelijkheid

Arnhem is een stad van verschillen. Te vaak bepaalt de wijk waar je opgroeit de kansen die je hebt. Met de langjarige Arnhem-Oost aanpak pakken we op alle fronten de tweedeling in de stad aan. Waarbij bestaanszekerheid, vergroening en verduurzaming hand in hand gaan. Met deze begroting investeren we extra in deze Arnhem Oost-aanpak. En op meer punten werken we aan bestaanszekerheid. Iedereen moet kunnen rondkomen en in Arnhem mag geen kind opgroeien in armoede. We zetten in op preventie en proberen de negatieve gevolgen van marktwerking terug te dringen in de zorg, en schuldhulpverlening.

Suïcidepreventie is voor GroenLinks een onderwerp waar we snel stappen in willen zetten. Iedere suïcide in onze stad is er één te veel, en heeft een onuitwisbare impact op het leven van familie en vrienden, en dus ons als gemeenschap. GroenLinks, Volt en andere fracties dienen daarom een amendement in om toe te werken naar het opzetten van een toegankelijke plek in de stad voor suïcidepreventie.

Om de kansengelijkheid onder schoolkinderen verder te vergroten komt GroenLinks, samen met PvdD en PvdA met het project schoolmoestuinen. Steeds meer scholen en gemeenten zien de waarde van schoolmoestuinieren. Zoals; kinderen krijgen inzicht in voedsel en systemen, presteren beter op school, zijn gelukkiger en zijn rustiger. Daarom gaan we hier als gemeente ook in investeren, zodat de scholen ontzorgt worden en het welzijn van onze jonge Arnhemmers vergroot wordt. Voor nu en in de toekomst.

Wonen

Voorzitter. We hebben te maken met een grote woningcrisis. GroenLinks wil een betaalbare woning voor iedereen. We bouwen meer betaalbare woningen, pakken we huisjesmelkers aan en leggen speculanten en beleggers aan banden. Huizen zijn om in te wonen en niet om rijk van te worden. Met het Stadsontwikkelfonds kunnen we deze ambities realiseren en zijn we minder afhankelijk van marktpartijen. We bouwen niet in het groen. En we zorgen dat we met inwoners onze wijken nog groener maken.

Inclusie

GroenLinks wil een stad waar je kan zijn wie je bent. Waar geen plek is voor uitsluiting, racisme en discriminatie. We investeren in een vrijer Arnhem en zijn we antiracistisch. Met de motie antidiscriminatie en antiracisme aanpak zorgen we ervoor dat onderscheid wordt gemaakt tussen discriminatie en racisme en betrekken we verschillende groepen Arnhemmers die discriminatie en racisme regelmatig ondervinden in het uitwerken en uitvoeren van een aanpak. Het voorstel vraagt ook om specifieke aandacht te besteden aan het bestrijden van racisme en hier middelen binnen Vrij zijn in Arnhem voor vrij te maken. Deze motie dient GroenLinks samen in met DENK, Arnhem Centraal, PvdA, Volt en de Partij voor de Dieren.

Arnhem is een gastvrije stad. Dat laten we al jarenlang zien met de opvang van vluchtelingen in heel de stad. GroenLinks is trots op de inzet van Arnhemse organisaties, bedrijven, partners en gemeentelijk staf die binnen korte termijnen steeds schakelen en realiseren. We dienen met CDA en Volt een motie in om te doen wat nodig om de innovatieve aanpak met een combinatie van werk, opleiding en taal voor statushouders voort te zetten en ook bij of binnen opvanglocaties van vluchtelingen in te zetten.

Financiën

Ondanks de financiële onzekerheid van gemeenten, weten we in Arnhem een solide begroting te maken. Waarin we niet inboeten op wat nodig is voor de stad, maar blijven investeren in een socialer en groener Arnhem. Daarbij proberen we de lasten eerlijker te verdelen, door vastgoedeigenaren zwaarder te belasten en de parkeertarieven eerlijker te maken. Financiële kengetallen blijven sterk, en de VNG maakte onlangs bekend dat de Arnhemse financiële conditie een 8,5 krijgt. Gemeenten spelen een essentiële rol in de aanpak van crises als de wooncrisis, de klimaatcrisis en de ongelijkheidscrisis. Het is tijd dat we daarvoor van het Rijk voldoende structurele financiële middelen krijgen. Zodat we kunnen blijven bouwen aan een nog betere samenleving.

Voorzitter. We willen een duurzaam, groen, kansrijk en verbonden Arnhem. En dat is keihard nodig. We staan voor enorme opgaven. Dat vraagt om keuzes. Met deze donkergroene begroting maken we als GroenLinks die linkse en groene keuzes. We gaan samen Arnhem veranderen.'