Vanaf 1 januari 2013 mogen alle Arnhemse supermarkten op zondag open. Mogelijk komen er in de toekomst ook meer koopzondagen voor alle andere winkels. Dat is het gevolg van het besluit van de gemeenteraad om een zogenaamd ‘toeristisch regime’ in te voeren. De GroenLinks-fractie heeft verdeeld gestemd over de toekomst van de zondagen in Arnhem. Woordvoerder Tobias de Groot legt uit: “Een deel van de fractie vindt het een goed idee om ondernemers zelf te laten beslissen of ze op zondag open willen. Anderen zijn van mening dat we met dit toeristisch regime consumentisme stimuleren en de kleinere ondernemingen en wijkeconomieën uit het oog verliezen.” Daarom stemden twee GroenLinks-raadsleden voor het voorstel en drie tegen. Een ruime meerderheid van de raad (26 stemmen) stemde uiteindelijk voor invoering van een toeristisch regime.
Het ‘toeristisch regime’ is de term voor gemeentebeleid waarin meer koopzondagen mogelijk zijn. Voor de GroenLinks-fractie was het lastig tot een eindoordeel over de koopzondagen te komen. Uiteindelijk hebben alle GroenLinks-raadsleden voor zichzelf de verschillende argumenten afgewogen en naar eigen inzicht een conclusie getrokken. Het deel van de fractie dat voor het voorstel heeft gestemd, vindt dat de vrijheid van burgers en ondernemers centraal staat. Fractievoorzitter David Willemsen: “Voor GroenLinks is het een groot goed dat mensen zelf kunnen beslissen over wat ze wanneer doen. Het is daarom goed dat niet de politiek beslist welke winkels wanneer wel en niet open mogen, maar de ondernemer zelf. Het is een kenmerk van deze tijd dat niet iedereen op doordeweekse dagen werkt van negen tot vijf, maar ook op andere momenten.” De voorstanders van het voorstel hebben wel ingestemd in combinatie met een amendement. David legt uit: “Het amendement regelt dat er jaarlijks een convenant gesloten wordt met ondernemersvertegenwoordigers van zowel kleine als grote ondernemers. In principe houdt Arnhem voorlopig 21 koopzondagen per jaar, met uitzondering van de supermarkten die iedere zondag open mogen. Mocht er op enig moment behoefte zijn aan meer koopzondagen, dat wil zeggen dat 75% van alle ondernemers daar voorstander van is, dan kan het aantal koopzondagen uitgebreid worden.”
Het deel van de fractie dat tegen het voorstel heeft gestemd, vindt dat het instellen van een toeristisch regime de belangen van de kleine ondernemers schaadt. Tobias de Groot: “Arnhemmers met een kleine onderneming en weinig (of geen) personeel hebben niet echt een keuze of ze wel of niet open gaan op zondag. Ze verliezen veel inkomsten als zij zelf niet open gaan, terwijl alle andere winkels wel open zijn. Gevolg: kleine ondernemers zouden dan min of meer gedwongen zeven dagen in de week gaan werken. Het is bovendien slecht voor de wijkeconomieën als er meer koopzondagen komen.” Een ander zwaarwegend argument voor de tegenstanders is principieel. “We willen niet consumentisme stimuleren, eerder het tegenovergestelde: consuminderen. Bovendien is de zondag een uitstekende dag om andere dingen te doen, zoals een bezoekje brengen aan een museum, naar een concert gaan, naar de dierentuin of lekker het bos in. Meer koopzondagen betekent dus minder zondagse bezoekers voor bijvoorbeeld onze culturele instellingen.”
David Willemsen benadrukt dat het in dit geval gepast is dat GroenLinks verdeeld heeft gestemd. “Dat we verdeeld zijn betekent niet dat we onzorgvuldig hebben gehandeld of niet goed hebben nagedacht over dit onderwerp. Integendeel: we hebben veel mensen gesproken en binnen de fractie lang en uitgebreid over de uitbreiding van de winkelsluitingstijden op zondag gediscussieerd. Er bleek echter spraken te zijn van een groot dilemma en verschillende fractieleden hebben uiteindelijk een verschillende afweging gemaakt. Dat moet kunnen.” Doordat een meerderheid van de raad voor het voorstel en het amendement heeft gestemd, zullen vanaf volgend jaar alle supermarkten op zondag open gaan. Voor 2013 zal een convenant gesloten gaan worden tussen de gemeente en ondernemers. Voorlopig behoudt Arnhem 21 koopzondagen per jaar, zoals nu ook zo is. Willen alle winkeliers meer koopzondagen, dan is dat mogelijk, maar alleen als driekwart voorstander is. “Daarmee voorkomen we dat de grote winkelketens hun zin doordrijven, ten koste van kleine winkels. Ook zorgen we er daarmee voor dat Arnhem tijdens de koopzondagen haar unieke karakter behoudt, met de grotere ketens in de grote winkelstraten en de bijzondere en exclusieve winkeltjes in de kleine straatjes.”
Lees ook dit artikel uit De Gelderlander van 26 juni.