Afgelopen vrijdagavond was GroenLinks Tweede Kamerlid Liesbeth van Tongeren in Arnhem om met Gelderse GroenLinksers in gesprek te gaan over het besluit van een meerderheid van de fractie om in te stemmen met de politiemissie naar Kunduz. Met enkele tientallen GroenLinksers die uit heel Gelderland naar Arnhem waren gekomen werd een uitgebreid gesprek gevoerd waarbij veel vragen werden beantwoord. Hoewel de meningen verdeeld bleven, zijn veel zaken opgehelderd.

Liesbeth startte met een korte inleiding op het besluit, en op de typen kritiek die ze de afgelopen tijd heeft gehoord met betrekking tot het besluit in te stemmen met de missie. Mensen waren tegen vanuit pacifistisch perspectief, omdat de tekst van het partijprogramma voor hun gevoel niet overeen stemt met de feiten zoals die in de media genoemd worden, omdat ze per definitie geen zaken willen doen met deze regering, of omdat ze de timing erg ongelukkig vinden in verband met de naderende Provinciale Statenverkiezingen. Liesbeth gaf aan het zelf een erg moeilijke afweging gevonden te hebben, en in eerste instantie gedacht te hebben dat de risico’s te groot zouden zijn. Bovendien was de timing van dit besluit gezien de verkiezingen volgens haar inderdaad onhandig. De fractie in haar geheel was lange tijd ‘aan het voorsorteren op een nee’, en heeft vanuit die gedachte ook de lijst met voorwaarden geformuleerd die Jolande Sap later heeft voorgelegd aan de minister.

Dat alle door de fractie gestelde eisen vervolgens werden ingewilligd door minister Rosenthal kwam voor de fractie als een verrassing. Liesbeth heeft geprobeerd de Gelderse leden er van te overtuigen dat vervolgens niet puur met de missie is ingestemd omdat alle legitieme tegenargumenten waren komen te vervallen. In plaats daarvan meent de fractie daadwerkelijk dat Nederland met de missie zoals die er nu zal komen veel kan betekenen voor de Afghanen. Doordat het publieke debat zo in openheid gevoerd is en de fractie het persoonlijke woord van de minister-president heeft gekregen, vertrouwt Liesbeth erop dat men zich aan de gemaakte afspraken zal houden.

De fractie heeft zich direct nadat de knoop doorgehakt was gerealiseerd dat ze veel uit te leggen zouden hebben aan de leden. Hoewel er bij deze bijeenkomst ook een aantal voorstanders van de missie aanwezig waren, bleken ook bij de Gelderse leden nog veel vragen te leven en bleken er nog veel mensen te zijn met twijfels over het besluit. Behalve de argumenten die al door Liesbeth genoemd werden, waren er mensen die niet begrepen waarom het congres niet afgewacht is voordat een besluit werd genomen. Hierop reageerde Liesbeth door te stellen dat ze naar eer en geweten gehandeld hebben door aan de slag te gaan met wat er in het verkiezingsprogramma stond. Ook waren er leden die vragen hadden over het grote aantal militairen dat mee gaat, en werd de opmerking gemaakt dat er in de beeldvorming nu sprake lijkt te zijn van sterke eensgezindheid tussen GroenLinks en de VVD. Ook waren er leden wiens kritiek een persoonlijk karakter had: zo was iemand sterk verontwaardigd en teleurgesteld omdat veel van de militairen die eerder terug zijn gekomen uit Afghanistan vinden dat ze niets bereikt hebben. Ook werd, soms vanuit eigen ervaringen, sterk gevreesd dat de missie meer kwaad zal doen dan goed.

In algemene zin reageerde Liesbeth sympathiek op de genoemde argumenten, en vertelde ze dat deze ook onderdeel waren geweest van haar worsteling, en die van de fractie. Uiteindelijk gelooft ze echter dat we nu de kans moeten grijpen om de mensen die daar leven te helpen, ondanks het feit dat dit lastig zal zijn vanwege zaken zoals corruptie. Liesbeth gaf aan dat er inderdaad een realistisch risico is op gewonden of zelfs doden, maar dat de risico’s uiteindelijk opwegen tegen de zaken die, vooral vanuit EU-verband, bereikt kunnen worden. Ze benadrukte dat bijvoorbeeld corruptie tegengewerkt zal worden door betere salarissen te bieden bij de opleidingen, doordat de missie nu enkele maanden zal duren waardoor mensen regelmatig terug moeten komen en doordat de Afghanen nu ook voor zover mogelijk zullen leren te lezen en schrijven.

Het feit dat GroenLinks met het steunen van de missie ‘de regering’ helpt beschouwt Liesbeth als het resultaat van een strategische afweging. Aan de ene kant wil je als oppositie zo snel mogelijk deze regering naar huis sturen, maar volgens haar had niet instemmen met de missie dit niet tot gevolg gehad. Aan de andere kant wil je als oppositie wel proberen je idealen zo veel mogelijk te verwezenlijken, ondanks de regering, en deze strategie was van toepassing op dit besluit.

Gedurende de avond zijn nog veel meer argumenten de revue gepasseerd. Tijdens het landelijke congres de volgende dag bleek dat een meerderheid van de GroenLinks-leden nu positief staat ten opzichte van de missie. Met betrekking tot Kunduz zijn twee moties aangenomen: een motie van treurnis, eenheid en vertrouwen en een motie van respect en waakzaamheid. Hoewel de meningen verdeeld zijn met betrekking tot de inhoud van het besluit, bleek dat de leden wel geloven dat de fractie integer gehandeld heeft en dat zij op een goede manier tot haar besluit gekomen is. Zowel de fractie als de leden vinden het nu van het grootste belang waakzaam te zijn en de uitvoering van de missie streng in de gaten te houden.