Wethouder Michiel van Wessem heeft gisteren via een brief laten weten dat de gemeente Arnhem niet van plan is om collectief groene energie voor minima gaat inkopen. GroenLinks heeft in mei dit jaar een initiatiefvoorstel ingediend waarin gevraagd werd om de mogelijkheden voor dergelijke collectieve inkoop van groene energie te onderzoeken. Het voorstel, genaamd ‘Twee vliegen in één klap’, wordt breed gesteund door de raad. GroenLinks-raadslid Ria Peters over de reactie van het college: “Ik vind het erg teleurstellend. Het plan bevordert het gebruik van groene energie en vergroot daarnaast de draagkracht van de Arnhemse minima. De mogelijkheid om aan te sluiten bij bijvoorbeeld het initiatief in Nijmegen is niet eens onderzocht. Dat zullen we nu zelf gaan doen: zo makkelijk geven we het niet op”. Wethouder Michiel van Wessem vindt dat er op de vrije energiemarkt voldoende mogelijkheden voor goedkope en collectieve inkoop bestaan. GroenLinks-raadslid Sjaak van ’t Hof is het daar niet mee eens: “Alleen een voorlichtingsfoldertje maken vind ik echt te weinig. Waarom kunnen we voor de minima wel collectief zorgverzekeringen inkopen, zoals nu al gebeurt, en geen groene energie? Dat is bij uitstek de manier om mensen te stimuleren over te stappen op betaalbare groene energie”.
Risico vrije markt: wel goedkoop, niet groen
Namens het college geeft Van Wessem in de brief aan dat het uitgangspunt van de gemeente is om te wijzen op de bestaande mogelijkheden, maar geen een actieve rol te gaan spelen door collectief energie te gaan inkopen. Sjaak: “De vraag is dan hoe je dan minima gaat stimuleren om zelf groenere en goedkopere mogelijkheden te onderzoeken. Ik vraag me af of een foldertje wel werkt: als mensen zelf zouden gaan surfen naar goedkopere mogelijkheden, hadden ze dat al wel eerder gedaan”. Daarnaast maakt GroenLinks zich zorgen over de milieudoelen van het initiatiefvoorstel. “Het is het realistisch om te verwachten dat mensen, als je ze al zo ver krijgt zelf actie te ondernemen, voor het goedkoopste alternatief kiezen. Dan is de kans dat ze ‘grijze’ energie kiezen en niet een groen alternatief natuurlijk heel groot. Terwijl we met het initiatiefvoorstel juist een dubbele slag wilden maken: zowel het gebruik van groene energie bevorderen als de koopkracht van de Arnhemse minima verbeteren”. Hoewel GroenLinks het geen taak van de gemeente vindt om de energievoorziening te regelen, ziet de fractie wel degelijk een rol in het actief stimuleren en faciliteren van goedkope groene energie. “Alleen een foldertje is echt te gek. Daarmee pak je de problemen niet aan. Ik vind dat ze zich er te gemakkelijk vanaf maken”.
Onderzoek: focus op G4, niet op regio
In het onderzoek is gekeken naar voorbeelden van de zogenaamde ‘G4’: de gemeenten Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht, die al energie inkopen voor mensen met een minimuminkomen. Uit die vergelijking blijkt dat de G4-aanpak minder voordeel zou bieden dan bestaande marktinitatieven zoals bijvoorbeeld ‘Power to the people’. Sjaak: “Ik mis in het verhaal de vergelijking met het initiatief dat nu in Nijmegen genomen is, terwijl ik daar juist benieuwd naar was. Deze vier grote steden hadden ook interessante voorbeelden kunnen zijn, maar ze zijn alleen al qua omvang natuurlijk onvergelijkbaar met Arnhem”. Behalve dat de gemeente Arnhem wellicht nog goede ideeën op had kunnen doen in Nijmegen, had ook de mogelijkheid van regionale samenwerking, bijvoorbeeld via de stadsregio, volgens Sjaak bekeken moeten worden. “Ik kan me voorstellen dat je door de krachten te bundelen grotere voordelen kunt behalen. Dan is de vergelijking natuurlijk ineens heel anders dan wanneer je alleen naar het aantal minima in Arnhem kijkt”.
Energiebesparende maatregelen erg minimaal
De gemeente Arnhem is niet alleen voornemens haar inwoners te informeren over de mogelijkheden om zelf goedkoop groene energie in te kopen wordt ook informatie gegeven over hoe energiebesparende middelen ingezet kunnen worden. Daarbij wordt gedacht aan middelen als waterbesparende kranen, warmtewerend folie achter de verwarming en energiezuinige lampen. Sjaak: “Dat soort energiebesparende maatregelen moedigen wij natuurlijk van harte aan. Maar, eerlijk is eerlijk: daarmee zet je natuurlijk maar minimale stappen. In aanvulling hierop zou in samenwerking met wooncorporaties de woningisolatie verbeterd moeten worden: fundamentele isolatie van vloeren en wanden, dubbel glas, dat soort dingen. Want ook al koop je groene energie: als je het verstookt voor de mussen op het dak schiet je er niets mee op”. Dergelijke voorstellen zijn echter niet terug te vinden in de plannen van het college: volgens de fractie een gemiste kans.
Hoe nu verder
De Arnhemse GroenLinks-fractie wil het hier niet bij laten zitten. Ria Peters: “We hadden gehoopt dat het college uitgebreider onderzoek zou doen, en dus bijvoorbeeld ook de mogelijkheden zou bekijken om aan te sluiten bij andere initiatieven zoals die in Nijmegen”. De fractie is er namelijk nog steeds van overtuigd dat een actievere rol van de gemeente noodzakelijk is om zowel kostenbesparingen als milieudoelstellingen te halen. Sjaak: “We zijn bang dat mensen anders terugvallen op grijze energie. Voor ons blijven milieu en minimabeleid aan elkaar gekoppeld. Daar mag je als gemeente best een actieve rol in vervullen: zeker als je ‘energiestad’ wil zijn en een nota schrijft over verduurzaming moet je dit soort kansen aangrijpen”. GroenLinks vindt het spijtig dat het college zo weinig aandacht heeft besteed aan het groene element. De fractie beraadt zich op nieuwe stappen en zal in de komende periode zeker nog op het onderwerp terugkomen.